نگاهی به اشتراکات مراسم تولد فرزند در ایران باستان و بلوچستان معاصر

فرهنگ، تمدن و اعتقادات ملی و مذهبی ایرانیان باستان به قدری ژرف و گسترده بوده که برخی جنبه های آن از دوران ایران باستان تا به حال تداوم یافته و با گذشت بیش از هزار و چهار صد سال از انقراض سلسله ساسانیان اثرات آن در آداب و رسوم و اعتقادات توده مردم این مرز و بوم مشاهده می شود و به نظر می رسد اشتراکاتی با اعتقادات مردمان بلوچ امروزی نیز دارد. این امر نشان از سکونت و حضور اقوام بلوچ از دوران باستان در فلات ایران دارد. تولد فرزند از دیرباز برای ایرانیان باستان و به خصوص مردم بلوچستان از وقایع خجسته و رویدادهای فرخنده به شمار می رفته و مردم این سرزمین برای آن مراسمی برگزار می کرده اند که دارای تنوع و تفصیل بوده است. از جمله آداب فرهنگی مشترک میان دوران باستان و بلوچستان می‌توان به افروختن آتش در شب و روز در خانه زنی که تازه زایمان کرده اشاره نمود. همچنین رسمی به نام دعا خوانی وجود داشته و فرزندآوری مورد توجه بوده است. با توجه به این اشتراکات، این سوال پیش می آید که مراسم تولد فرزند در ایران باستان و بلوچستان امروزی در چه وجوه دیگری مشابهت دارند. از آنجایی که سرزمین بلوچستان و فرهنگ ساکنین آن کمتر برای محققان ایران شناس و علاقمندان به فولکلور ایران شناخته شده است، پژوهش حاضر کمک می کند این محققان داده های شفاف تری در خصوص یکی از مولفه های فرهنگ مردم بلوچ که مراسم تولد فرزند است بدست آورند و در قیاس با این مراسم در دوران ایران باستان، شناخت بهتر و بیشتری از اشتراکات فرهنگی اقوام ایرانی و سابقه تاریخی و تمدنی آنان به دست آورند. داده های این پژوهش به روش کتابخانه ای و میدانی با تکنیک مصاحبه جمع آوری شده اند.

واژگان کلیدی: مراسم تولد، ایران باستان، بلوچستان، فرهنگ، فرزند آوری